Zilverschildzaad – een verwilderde tuinplant in de voegen van trottoirbanden
Soms gebeurt het. Je parkeert je auto langs de stoep in een voor jou vreemde straat. Je stapt uit en direct valt je oog op een aantrekkelijk, maar voor jou volslagen onbekend plantje. Een trosje helder witte bloempjes, lancetvormige bladeren en niet hoger dan 30 cm. Naar links en naar rechts kijkend blijken er veel meer plantjes in de goot te staan. Ze staan allemaal in de naad waar de stoeprand aansluit op de goot. Omdat er meer dan voldoende planten aanwezig zijn neem je een exemplaar voor determinatie mee naar huis.
Het was gelijk al duidelijk dat het om een kruisbloemige ging. Vier kelkbladen, vier witte kroonbladen, zes meeldraden. Keurig netje de sleutels van de kruisbloemige volgend kom ik uit bij Lepelblad. Maar dat is het niet. Die plant ken ik goed. De oplossing komt van Arie van den Bremer die de plant herkent als Zilverschildzaad. Dan blijkt ook waar ik, in het volgen van de sleutels, de verkeerde afslag heb genomen. Bij punt 31 van de sleutel is de eerste keus: Plant kaal of met enkelvoudige haren. De tweede keus is: stengel en bladeren met sterharen en onvertakte haren of met twee-takkige, sterk aangedrukte haren.Nu ik de naam van de plant kende en wist waar ik naar moest kijken werd het onder de bino snel duidelijk. De twee-takkige haren waren door mij aangezien voor onvertakte haren.
Volgens de Flora van Nederland, deel 2, van Heukels uit 1909 hoort de plant thuis op rotsachtige en zanderige plaatsen aan de kusten van het Middellandse Zeegebied. Volgens dezelfde publicatie is de plant indertijd aangevoerd bij de vestingwerken van Muiden, Rotterdam, Apeldoorn, Zuilen bij Utrecht, in de duinen van Domburg en in Amsterdam. In latere decennia is de plant een geliefde tuinplant geworden. Zilverschildzaad verwildert makkelijk en wordt tegenwoordig vaker aangetroffen als stadsplant. Gezien de voorkeur van de plant voor een stenige, zanderige omgeving is de vindplaats in de voeg tussen trottoirband en bestrating niet vreemd.
Op de pagina’s Stadsplanten van Amersfoort proberen wij vooral aandacht te geven aan planten die algemeen voorkomen in een bepaalde tijd van het jaar. Dat geeft de grootste kans dat de beschreven plant eenvoudig op dat moment gevonden kan worden in de eigen omgeving. Daarnaast melden wij uiteraard ook vondsten van bijzondere, zeldzame planten.