‘Amelanders’ op straat

Het voorjaar is de tijd van kleine witte bloempjes tussen de straatstenen welke je met een beetje geluk tegelijk kunt zien, zoals op de foto hierboven. Die kleine witte bloempjes zijn veelal Vroegeling, Kleine Veldkers, Zandraket en het Kandelaartje.  De links zijn bijdragen zoals eerder verschenen in deze blog.

Kandelaartjes roepen bij mij associaties op met de duinen, wat zeer logisch is als je kijkt naar het verspreidingskaartje. De naam Kandelaartje schijnt afkomstig te zijn van Ameland, waar het plantje vroeger talrijk was. De naam heeft betrekking op zowel groeiwijze als bladvorm (Nederlandse Oecologische Flora 1, 280). De wetenschappelijke naam Saxifraga tridactylites verwijst vooral naar de bladvorm die uit drie lobben bestaat: ’tridactylites’ betekent ‘drievingerig’.

Kandelaartje is gebonden aan kalkrijke plaatsen en is naast de duinen te vinden op akkers en op open plekken in grasland op droge kalkhoudende grond, begraasde kalkgraslandhellingen, en op bovenkanten van oude stadsmuren, vooral in oude vestingsteden. Deventer heeft hier een daar nog een stukje muur, maar zonder kandelaartjes bij mijn weten. Die muren zijn erg arm aan muurflora, op wat muurvoeten na, met Klein glaskruid en Muurleeuwenbek. Er zijn echter behoorlijke wat plaatsen die voldoen aan de groeiplaats van Kandelaartje, te weten zonnige, open en stenige plaatsen met kalk in de bodem.
In Deventer zijn er bij mij weten zeker vier groeiplaatsen met redelijke aantallen, te weten op een industrieterrein, met mosvegetatie van Tortula spec., op twee plekken met basaltbestrating langs gebouwen, zie hieronder, en een, met betonstenen bestraat heuveltje bij een tankstation.

Kandelaartjes zijn niet heel erg groot (2-15 cm) en opvallend. Maar als er behoorlijke aantallen staan, valt vooral de rode kleur op. Zie de detaillfoto. Van dichtbij is te zien dat de hele plant is bedekt met klierharen zoals eveneens op de detailfoto goed is te zien.

Kijk eens goed naar stoepjes, bestraatte heuveltjes, o.a. verkeersheuveltjes, op warme droge plekken zoals zuidkanten van gebouwen waar niet al te veel betreding en ‘onderhoud’ is, en meld de Kandelaartjes op waarneming.nl want ze staan op de Rode Lijst Vaatplanten (2012) met de status ’thans niet bedreigd’.