Perzië

Ik ken iemand die op z’n zachtst gezegd niet van tuinieren houdt. Het zal hem worst wezen hoe
zijn voortuin er uit ziet. En als postbode valt mij dat natuurlijk op. Gedurende de seizoenen zie ik dan ook vele soorten planten in zijn tuin. Eentje valt mij op. Want die is er bijna altijd, op koude dagen beneden de 10 graden na, te zien. Het is de Grote Ereprijs (Veronica persica). Wat mij van de plant opvalt is de soortaanduiding ‘persica’.

Als je internet afstruint kom je inderdaad tegen dat deze soort van oorsprong groeide in West-Aziatische berggebieden, en daar ligt ook Perzië, en dat hij zich later heeft uitgebreid tot Europa. Dit alles zou in de 19e eeuw zijn gebeurd. Men had het idee dat ereprijssoorten een medicinale aanvulling waren voor de toenmalige wetenschap. Zodoende werd de soort ingevoerd in Europa. En wel in Karlsruhe. Zoals bij veel soorten “ontsnapte” de soort en werd in 1843 als zodanig voor het eerst ontdekt. Niet lang daarna was hij overal te vinden. En door de relatief grote bloem valt hij onmiddellijk op vergeleken andere ereprijssoorten zoals bijvoorbeeld de veel fragielere tijmereprijs (Veronica serpyllifolia).

De naam Veronica zou afgeleid van de Heilige Veronica, die met een doek het gelaat van de lijdende Christus bette. Op de doek zouden de gelaatstrekken van Jezus zijn achtergebleven, met een veel verbeeldingskracht kan men in de bloem van een aantal Veronicasoorten een menselijk gezicht onderscheiden.
Voor de naam Ereprijs gevonden heb ik drie mogelijke verklaringen gevonden:
-Volgens de Belgische botanist Dodoens verdienen deze planten: ‘eer ende prijs oft loff vanwege hun geneeskrachtige eigenschappen’. Zij zijn dus met alle eer te prijzen.
-Een niet zo plausibele verklaring van de naam ereprijs zou het plantje te danken hebben aan het feit dat in de Middeleeuwen, winnaars van grote toernooien een krans kregen van de bloemen.
-Men beweert dat een Frankische koning, die vele jaren aan een huiduitslag leed, daarvoor op goede raad van een jager dit plantje gebruikte en genas. Toen gaf hij de plant de naam Ereprijs.