Japanse wijnbes

Geplaatst op door

Als knul van 8-9 jaar oud ging ik vaak met mijn oma naar Artis, voornamelijk voor de planten!.. en ook naar de Hortus Botanicus te Amsterdam. Hier stond tegen een zonnige muur een grote wijnbes met vele sappige kleine vruchten waar ik natuurlijk niet vanaf kon blijven. De weinige fijne stekels deerden me niet veel. De overvloedige roodachtige zachte beharing op de stengels waren een aangename afwisseling met wat ik kende van veel van onze inheemse bramen. Pas jaren later leerde ik de naam van deze braam echt kennen: de Japanse wijnbes (Rubus phoenicolasius)

Je vindt deze harige braam wel eens in een verloren hoekje in de stad of in een bosrand grenzend aan tuinen, maar het meest nog in de tuinen zelf. Zo erfde ik een aantal prominente Japanse wijnbessen van de vorige bewoners van het huis waar ik nu woon. Ze verwilderen ook heel makkelijk in de tuin en kennelijk ook bij de buren. Ik zag dat er eentje ook getolereerd wordt op de oprit naast onze tuin. De vruchten zijn dan ook erg smakelijk dus waarom zou je de plant uittrekken?

De vruchten zijn onweerstaanbaar lekker.

Zoals zoveel bramen vormt Japanse wijnbes het ene jaar hoge boogvormige stengels en het jaar daarop op die stengels bloemen en niet veel later de vruchten. De bladeren zijn witviltig aan de onderzijde en aan de bladloot onderaan 3-tallig en bovenaan 5-tallig, alle veerdelig. De meeste bramen, Framboos bijvoorbeeld niet, hebben handvormig samengestelde bladeren. De bloemen van Japanse wijnbes stellen niet zo veel voor. Ze zijn wat blekig wit tot roze en staan ook geringe tijd open. Al snel vouwen de kelkbladen zich over de bloem heen om weer terug te vouwen als de vrucht rijper wordt. De vruchten zijn helderrood en zijn makkelijk te plukken. Ze vallen, als ze nog iets rijper zijn ook makkelijk van hun bloembodem op de grond.

Japanse wijnbes komt uit China en Japan en komt in Nederland en België in tuinen voor, maar verwildert steeds meer. In Nederland zijn de laatste jaren erg veel meldingen. Hij kan een plekje tussen bestrating vinden, in halfbeschaduwde omgeving kan ze goed ontkiemen, maar een zonniger randje tegen een muur bijvoorbeeld en met een wat vochtige ondergrond kan ook een goede plek zijn. Als het te droog wordt krullen de bladeren op en stopt de groei ook. In de paar droge jaren die we gehad hebben had de Japanse wijnbes het nogal moeilijk in mijn tuin, maar dood ging hij niet. Nu met wat meer regen deze zomer stonden ze er nog nooit zo mooi bij. Ook bij de buren overigens.

Over Rutger Barendse

Wat mij vooral bezighoudt is de flora in mijn directe woonomgeving. Een verhuizing af en toe is daarom ook geen enkel probleem. Sinds 2016 botaniseer ik in en rond Genk en probeer ik ook een Plantenwerkgroep leven in te blazen. We gaan sinds 2016 tweewekelijks op zondag op stap. Ik botaniseerde als vrijwilliger 15 jaar rond Balen en Mol (België, provincie Antwerpen en Limburg) en 10 jaar rond Nijmegen. Mijn jeugd bracht ik door in Noord-Holland en ook toen leerde ik via de Jeugdbond voor Natuurstudie al heel wat planten kennen. Ik werkte 10 jaar als veldmedewerker planten voor de Provincie Noord-Brabant en doe en deed als kleine zelfstandige vele opdrachten voor met name de Provincie Limburg (Nederland).