Parkeerplaatspotplantenparade

Verwonderd keek ik in 2021 naar de halfverharding van een parkeerplaats aan de rand van de duinen. Mooie groene stippen ingebed in de grijze stenen. In veel ‘bakjes’ domineerde één plant, maar in een naburig bakje kon dat wel een heel andere soort zijn. Het was aan de rand van de duinen en cirkeltjes Muurpeper werden afgewisseld met Knolbeemdgras. Iets verderop stak een, in zijn bakje opgevouwen, Paardenbloem voorzichtig drie bloemhoofdjes boven de potrand uit. Ik maakte een paar foto’s en liep de duinen in om daar mossen te gaan kijken.

In augustus 2023 werd ik weer herinnerd aan die eerste parkeerplaatspotplantenparade toen we in Zeeuws Vlaanderen een mooie verzameling tegenkwamen. Deze keer bovenop een dijk. Ter hoogte van een rijtje huizen verbreedde de strook grasbetontegels langs het asfalt zich tot parkeerplaats. We hadden in ons kilometerhok al meer dan 150 soorten gevonden maar hier noteerden we dankzij de potjes nog zestien soorten erbij: zowel tuinvluchtelingen (Lavendel en Roze vetkruid) als graslandplanten (Viltig kruiskruid, Madeliefje) en een paar akkeronkruiden (Rood guichelheil en Kleine wolfsmelk). Die laatste was voor ons de leukste vondst. Deze soort, die in Zeeuws Vlaanderen nog vrij veel voorkomt, beperkt zich verder vooral tot het Rivierengebied en Zuid-Limburg.

Voor planten bieden grasbetonstenen voordelen boven klassieke bestrating: er is veel meer plek dan in nauwe voegen en ze worden minder vermalen onder autowielen. De aarde ligt vaak wat onder straatniveau waardoor de planten niet geplet worden als ze worden overreden. Dat biedt ze ook meer kans om te bloeien en zaad te zetten. Je kunt op de foto’s goed zien dat groen dat uitsteekt buiten de gaten nauwelijks overleeft. In droge periodes bieden de bakjes twee voordelen boven open grond: als er toch een beetje regen valt concentreert dat zich in de bakjes en door de afdekking van de bodem door het betongedeelte droogt de bodem niet zo snel uit.

Ik speur wel vaker parkeerplaatsen met grasbetonstenen af, maar ze zijn jammer genoeg lang niet altijd zo rijk aan soorten. Er zullen wel vele factoren invloed hebben op de vulling: de grootte van de openingen, het bodemtype eronder, met welk substraat en hoe hoog de bakjes zijn gevuld, de frequentie waarmee over de stenen gereden wordt, hoe lang ze er al liggen, of er gras is ingezaaid etc. Misschien een interessant stageonderwerp?

Foto’s: Willemien Troelstra, met dank aan Carleen de Graaf voor haar aanvulling op de Zeeuwse parkeerplaatspotplanten verzameling.