Dagwinde op de kade
De Wellekade
Waar eindigt nu eigenlijk de stad en waar begint deze. Ik beschouw de Wellekade, officieel het Wellepad geheten, van Deventer als een belangrijk onderdeel van de stad. Er zijn veel mensen te vinden en het is volledige verhard in zowel verticale als horizontale richting. Er is al meer keren over de kade en zijn flora geschreven op dit medium. Zie de bijdragen over Liggende ganzerik, Plat beemdgras en Rode ganzenvoet. Je verveelt je er nooit en wordt telkens weer verrast. In 2024 heeft het lage deel van de Wellekade, dat bij een waterstand van 4.5 m-NAP onderstroomd, welgeteld 73 dagen blank gestaan. Een aantal dagen eind 2023, zie ook de berichtgeving daarover, bijna op de kritische hoogte van 6.30 m-NAP. Echter, op een halve meter onder die 6.30 meter ligt een richel van zo’n 10 cm breed die minstens vijf dagen onder water heeft gestaan. Eigenlijk nog langer, want het was al vanaf eind 2023 hoogwater.
Wonderbaarlijk dat de Muurbloem, die daar exact 12 jaar geleden is geherintroduceerd, dat gewoon aankan, zo’n overstroming. Zie ook de foto’s bij artikel uit 2021. Dit is niet de eerste keer dat dit gebeurt, dus de planten zitten goed vast in de muur.
Deze zomer (2024) was het, na de zoveelste keer dit jaar hoogwater, een waar feest om allerlei soorten te zien. Er komt dan van alles en nog wat op aan die kade. Zo zijn er diverse soorten, die in de omgeving staan, te vinden en linea recta afkomstig zijn van de uiterwaarden, zoals in voorgaande edities al genoemd. Waaronder ook af en toe een aparte verschijning.
Aparte verschijning
Die richel geeft altijd wel een aantal verrassingen. Deze keer één waarvan je zo 1-2-3 geen idee hebt waar je het zou moeten zoeken. Gelukkig is daar de helpende app van Plantnet en kreeg de verschijning snel een naam. Een plant werd al ergens in juli tijdens een excursie voor een Ipomoea aangezien. Althans de bladeren werden geïdentificeerd als een Ipomoea. Zonder de bloemen kom je niet ver want er zijn tussen 300 – 500 soorten van dit geslacht. Daarvan zijn er maar een paar in Nederland te vinden. Dan toch, na herhaaldelijke bezoeken van kade en toevallig ook op een ochtend, dan toch een versie met bloemen. Best wel een blikvanger mag je wel zeggen.
Deze soort, de Ipomoea purpurea, komt van oorsprong uit het noorden van Zuid-Amerika. De naam Dagwinde is afkomstig van het feit dat de bloem maar één dag open is en ook nog alleen in de ochtend. Meestal zijn er meer bloemen aan de tot drie meter lange liggende plant die na elkaar slechts één dag open zijn.
Het geslacht Ipomoea
De iets gevorderde florist zal direct denken aan iets een winde bij het zien van bovenstaande foto. Dagwindes lijken bijvoorbeeld op het eerste gezicht erg op de Zeewinde, waarvan het niet aannemelijk is dat deze zich in Deventer vertoont. Ipomoea is de naam van een heel geslacht binnen de windefamilie, waartoe ook de Zoete aardappel (Ipomoea batatas) behoort. Vanaf 1800 zijn diverse soorten beschreven uit deze familie. Zoals het vaker gaat worden eerst de economisch interessante soorten zoals de Zoete aardappel beschreven en vervolgens de soorten van waarde voor tuinen. Uiteraard heeft ook de toegankelijkheid en politieke situatie een rol gespeeld in de ontdekking van de soorten. Pas vanaf de 20ste eeuw zijn de meeste soorten beschreven voor Zuid-Amerika en vanaf het jaar 2000 zijn nog zeker acht nieuwe soorten ontdekt.
Veel Ipomoeasoorten zijn goed bestand tegen droogte en tevens is van veel soorten bekent dat verspreiding via water een veel voorkomende vorm van verplaatsing is.
Ik kan bijna niet wachten tot de volgende zomer na hoogwater. Hopelijk niet hoger dan 6.30 m-NAP, want dan stroomt het over de straat boven de kade.
Bronnen
