Russen in de stad
Toen ik nog jong was, waren sommige mensen bang dat de Russen zouden komen. Gelukkig werd die angst geen waarheid. Russen zag ik niet in de stad tot ik me met planten bezig ging houden. Toen bleek dat er wel degelijk Russen in de stad waren, maar dan wel in de vorm van planten.
Russen lijken oppervlakkig gezien op grassen. De bloemen van de Russen zijn wat duidelijker te herkennen dan bij de grassen. Het blad is vaak smal en priemvormig, de stengel meestal rond.
Dat Russen in de stad leven merkte ik vooral omdat op een parkeerterrein dicht bij mijn huis, vier verschillende Russen groeien tussen de stenen. Het zijn de volgende Russen: Platte, Tengere, Zomp- en Greppelrus. Dat is niet de enige plek waar ze groeien, ik kom ze veel vaker tegen in de stad, zo vond ik vandaag tijdens het strepen van een kilometerhok in Delft, drie van de vier Russen tussen de straatstenen.
Laat ik ze kort even voorstellen:
Platte rus
Dit is de Rus die ik het meeste zie in de stad. Bij het Haagse station Moerwijk groeit hij ieder jaar weer massaal. Hij lijkt overigens erg veel op de Zilte rus. Ton Denters geeft die laatste een plek in zijn Stadsflora, wat niet vreemd is vanwege het strooizout dat gebruikt wordt. Zelf denk ik dat het bijna altijd gaat om de Platte rus. Plat heet hij omdat de stengel is afgeplat. Je merkt dat als je de stengel rond laat draaien tussen je vingers.
Tengere rus
Deze Rus is door Ton Denters opgenomen in zijn Stadsflora. Omdat ook de Verspreidingsatlas aangeeft dat hij tussen straatstenen kan groeien, lijkt dit een echte stadsrus. Helaas ontbrak hij vandaag in Delft. Hij heet niet voor niets tenger, het is een smal plantje waarbij de boven de plant uitstekende schutbladen meestal opvallen. Bij het boven genoemde parkeerterrein groeit hij massaal in pollen tussen de stenen.
Zomprus
De naam zegt het al een beetje, deze Rus houdt wel van een beetje vocht en groeit dan bijvoorbeeld langs wat lager gelegen putdeksels of andere natte plekken tussen de straatstenen. Opvallend is dat hij nogal scheef groeit. Zijn blad is een beetje rond van vorm en als je met je vingers langs het blad gaat voel je dat er tussenschotten zitten in het blad.
Greppelrus
Dit is over het algemeen een vrij kleine Rus. Het is een pionier die vaak te vinden is op kale plekken of braakliggend terrein. Maar hij groeit soms ook op de voegen tussen de stenen.
De bloemen staan in hun eentje boven elkaar langs de schuin opgerichte takken.
Er groeien natuurlijk nog meer Russen in de stad zoals Zeegroene rus en Pitrus. Maar die zijn niet aan de stenige omgeving verbonden.
Ik ben benieuwd of jullie ook Russen vinden in de stad.
Leuk artikel. Maar is bekend waar en hoe het suffix -rus in onze taal en naamgevingen is gekomen. Ik ben benieuwd naar de etiologie!
Edo – Ido- Leyden
Verschillende bronnen melden de volgende verklaring van de wetenschappelijke naam Juncus:
het verwijst naar het werkwoord jungere, wat verbinden, verenigen betekent. Russen werden gebruikt voor bind- en vlechtwerk.
In de zakgids Stoepplanten staat dat het woord rus van restis komt, dat touw betekent.